مقدمه
كردان نقش:
كارخانه كردان نقش در سال 1374 توسط آقاي كرباسيان تأسيس گرديد. توليدات اين كارخانه به دو گروه عمده: 1- توليدات معمولي 2- توليدات سفارشي تقسيم شده است. به طور كلي توليدات كارخانه شامل پارچه‌هاي چاپ و رنگرزي شده مي‌باشد.

موقعيت جغرافيايي
اين كارخانه با مساحتي حدود 25000 مترمربع در منطقه كردان كرج (جنوب اتوبان كرج- قزوين) قرار گرفته و نيز داراي يك دفتر مركزي در تهران خيابان پانزده خرداد غربي است.

وضعيت نيروي انساني:
تعداد كل كارخانه 50 نفر است كه خط تكميل در يك شيفت و خط بافندگي در دو شيفت مشغول به كار هستند.

مشتريان عمده:
افراد متفرقه، اشخاص حقيقي بازار داخلي و توليدكنندگان پوشاك.

مواد اوليه:
نخ، پارچه، رنگ و مواد تعاوني. كه از شركت‌هاي زير خريداري مي‌شود:

شركتهاي خارجي:
Byer (آلمان) توليدكننده رنگ و مواد شيميايي
Ciby Giby (انگليس) توليدكننده رنگ و مواد شيميايي
Dicos (چين) توليدكننده مواد شيميايي
Yohaoo (چين) توليدكننده رنگ

شركتهاي ايراني:
چرمينه محراب، بهاران توليدكننده رنگ پيگمنت سفيد، اكسير نساج توليدكننده مواد تعاوني و بوياخ ساز بزرگترين توليد كننده رنگهاي اسيدي و راكتيو.

واحدهاي مختلف كارخانه
1- واحد برنامه‌ريزي توليد:
توسط مديريت كارخانه آقاي كرباسيان انجام مي‌گيرد، كه پس از دريافت سفارشات با در نظر گرفتن اولويتها از يك طرف و محدوديتهاي مربوط به تكنولوژي و تجهيزات از طرف ديگر، برنامه‌ريزي توليد را انجام مي‌دهند.

2- واحد طراحي پارچه:
در اين قسمت طراحي شابلونها براي چاپ،توسط كارشناس طراحي پارچه انجام مي‌گيرد. طراحي توسط سيستم كامپيوتري صورت مي‌گيرد.

3- واحد خريد و فروش:
فعاليتهاي خريد و فروش نيز توسط مديريت كارخانه و دفتر داخل شهر انجام مي‌گيرد.

4- واحد پشتيباني:
شامل قسمت انبارها (دو انبار 1500 و 1200 مترمربع)، نگهباني، سلف سرويس و ايمني و بهداشت.

5- واحد تأسيسات:
اين واحد 400 مترمربعي شامل دو ديگ بخار 5 تني، دو كمپرسور، قستم برق و تعميرات آن، چند واحد كوچك آهنگري، جوشكاري و ژنراتور مي‌باشد.

6- واحد اداري:
شامل دفتر مديريت، آرشيو فني، كتابخانه، قسمت حسابداري و دفتر متخصصين برق و مكانيك كه مسوليت رسيدگي به دستگاهها، بازديدهاي روزانه، تعميرات دستگاهها اعم از پيش‌گيرانه، اضطراري و ادواري را به عهده دارند.

7- واحد توليد:
اين واحد شامل سالن پتوبافي و گردبافي، سالن بافندگي، سالن رنگرزي، سالن چاپ و تكميل است. به طور كلي خط توليد كارخانه 8000 مترمربع مساحت دارد (سالن چاپ و رنگرزي 3000 مترمربع و سالن بافندگي 1200 مترمربع).

8- واحد آزمايشگاه:
سفارشات پذيرفته شده مورد آزمايش قرار مي‌گيرد، نسخه آنها تهيه گشته و به خط توليد اعلام مي‌گردد تا بر طبق آن عمليات رنگرزي و چاپ صورت گيرد. اين واحد شامل دو قسمت چاپ دستي و رنگرزي با HT مي‌باشد.

9- واحد شابلون‌سازي و عكاسي:
تهيه شابلونهاي مخصوص چاپ در اين واحد صورت مي‌گيرد.

بافندگي

سالن پتوبافي و گردبافي

اين بخش در حال راه‌اندازي و نصب مي‌باشد. دستگاه‌هاي موجود در حالت نصب عبارتند از:

1- پنج ماشين پتوبافي
ساخت كارخانه Textima آلمان شرقي سال 1982

2- يك دستگاه چله‌كشي اكريليك
نخ مورد استفاده در اين بخش (پتوبافي) اكريليك مي‌باشد.

3- دو ماشين خار زني Raising
ساخت كارخانه Textima آلمان شرقي سال 1982

4- ماشين تايرينگ
ساخت كارخانه Niki ژاپن سال 1982 (به منظور بلند كردن پرز در پتو)

5- دو ماشين تيغ‌زني Shearing
ساخت كارخانه Niki ژاپن سال 1982

6- هشت ماشين گردبافي يك رو ساده با گيج 20، 24 و 28
ساخت كارخانه Textima آلمان شرقي سال 1989

سالن بافندگي
سالن بافندگي به ابعاد 42 * 12 شامل 25 ماشين بافندگي تخت مي‌باشد. كه حدوداً دوازده كارگر (چهار خانم و هشت مرد) در دو شيفت مشغول به كار هستند.
ماشينهاي تخت اين سالن ساخت كارخانه Sulzir روسيه سال 1989 مي‌باشد. ماشينها از نوع پروژكتال بادومكي با طرحهاي تافته و پاناما بوده كه بيشتر نخهاي پنبه، پلي‌استر و ويسكوز براي بافت استفاده مي‌شد.

لازم به ذكر است كه منبع تغذيه تمامي ماشينهاي اين قسمت برق است. تهويه سالن توسط فنهاي مكنده هوا صورت مي‌گيرد و همچنين سالن مجهز به سيستم رطوبت‌دهي است.

يكي از انواع پارچه‌هايي كه در اين سالن با توجه به تقاضاي بازار بافته مي‌شد، پارچه مكانيك مي‌باشد. اين پارچه‌ها 100% پلي‌استر بوده كه تار و پود آنها از پلي‌استر فيلامنتي تشكيل مي‌شدو. در اينجا از نخهاي رنگرزي شده و رنگرزي نشده به طور توام براي بافت استفاده مي‌شود،‌تار و پود اين نوع پارچه‌ها بدون تاب بوده و به جاي تاب، الياف را با هوا پوش داده و در بعضي قسمتها با پرس دوخت مي‌دهند.

فهرست

مقدمه…………………………………. 1

مواد اوليه…………………………….. 2

واحدهاي مختلف كارخانه…………………… 3

بافندگي……………………………….. 5

سالن پتوبافي و گردبافي………………….. 6

سالن بافندگي…………………………… 6

تكميل و آماده‌سازي………………………. 8

مقدمه تكميل……………………………. 9

عوامل مؤثر در عمليات تكميل………………. 10

روشهاي تكميل…………………………… 11

آهار و آهارزدايي……………………….. 13

روشهاي آهارگيري………………………… 15

آهارگيري با اكسيد كننده‌ها……………….. 15

آهارگيري با آنزيم………………………. 16

تست نشاسته همراه پارچه………………….. 18

پخت ……………………………… 18

مرسريزاسيون……………………………. 19

مرسريزاسيون پارچه………………………. 20

سفيدگري……………………………….. 20

سفيدگري با آب اكسيژنه…………………… 21

سفيدگري با هيپوكلريت سديم (آب ژاول)………. 22

سفيدگري با كلريد سديم…………………… 23

مقدمات پارچه‌هاي بافته شده پنبه- پلي‌استر…… 23

پخت…………………………………… 23

سفيدگري……………………………….. 24

نرم‌كننده‌ها…………………………….. 24

رنگرزي………………………………… 27

رنگرزي پلي‌استر- مقدمه…………………… 28

رنگرزي با رنگهاي ديسپرس…………………. 29

مواد تعاوني در رنگرزي پلي‌استر……………. 32

رنگرزي با روش HT……………………….. 32

خواص كالاي پلي‌استري شده با رنگزاي ديسپرس…… 32

ثبات نوري……………………………… 32

ثبات تصعيدي……………………………. 33

رسوب سطحي رنگ………………………….. 33

انتخاب رنگهاي ديسپرس……………………. 33

رنگرزي با رنگهاي مستقيم…………………. 34

اصول جذب رنگهاي مستقيم………………….. 34

مكانيزم نگهداري توسط ليف………………… 36

عوامل مؤثر در جذب و يكنواختي رنگ رنگرزي…… 38

حرارت…………………………………. 39

زمان رنگرزي……………………………. 39

نسبت حجم حمام رنگرزي به وزن كالا (L: R)………. 40

كنترل توسط نمك…………………………. 40

حلاليت رنگ……………………………… 41

اثر PH………………………………… 42

مواد يكنواخت كننده……………………… 42

طبقه‌بندي رنگهاي مستقيم بر پايه رفتار رنگرزي.. 42

عمليات بعد از رنگرزي……………………. 45

چاپ…………………………………… 46

مقدمه…………………………………. 47

رنگينه‌هاي مناسب براي چاپ………………… 47

غلظت دهنده…………………………….. 48

نقش و اهميت غلظت دهنده در خمير چاپ……….. 48

انواع غلظت دهنده……………………….. 50

غلظت دهنده‌هاي طبيعي…………………….. 50

غلظت‌دهنده‌هاي مصنوعي…………………….. 51

غلظت‌دهنده‌هاي امولسيون…………………… 52

انتخاب غلظت دهنده با توجه به نوع رنگينه…… 53

مواد كمكي در خمير چاپ…………………… 53

مواد هيدروتروپ…………………………. 53

مواد ضداحياء…………………………… 54

روشهاي چاپ…………………………….. 54

چاپ مستقيم…………………………….. 54

چاپ برداشت…………………………….. 55

چاپ مقاوم……………………………… 55

چاپ پارچه‌هاي سلولزي با رنگينه راكتيو……… 56

چاپ يك مرحله‌اي مستقيم با رنگينه راكتيو……. 57

روش يك مرحله‌اي بخار- سديم كربنات…………. 59

چاپ برداشت روي پارچه‌هاي رنگرزي شده با رنگزاي راكتيو 59

چاپ مقاوم در مقابل رنگينه‌هاي راكتيو………. 61

چاپ پارچه‌هاي پلي‌استر……………………. 63

روشهاي تثبيت رنگينه‌هاي ديسپرس……………. 64

چاپ مستقيم با رنگينه‌هاي ديسپرس…………… 65

چاپ پارچه‌هاي پلي‌استر- سلولز با روش مستقيم…. 67

تثبيت كالاي چاپ شده……………………… 67

شستشوي كالاي چاپ شده…………………….. 69

ماشين‌آلات………………………………. 72

ماشين‌آلات سالن رنگرزي……………………. 73

هاسپل…………………………………. 73

ژيگر………………………………….. 75

جت……………………………………. 78

فولارد…………………………………. 82

سانتريفوژ……………………………… 82

خرك پيچ……………………………….. 83

خشك‌كن سيلندري………………………….. 83

اتوكلاو………………………………… 83

ميكسر…………………………………. 84

ماشين‌آلات بخش چاپ و تكميل………………… 84

ماشين چاپ روتاري……………………….. 84

كالندرهاي حرارتي……………………….. 86

ماشين تثبيت بخار……………………….. 86

ماشين استنتر…………………………… 87

ماشينهاي چاپ غلتكي……………………… 88

ماشينهاي طاقه‌بندي………………………. 88

انتقال طرح روي شابلون…………………… 89

مراحل عكاسي شابلون……………………… 89

پساب و سختي آب…………………………. 91

آب براي ديگهاي بخار…………………….. 93

پساب………………………………….. 94

گزارش فعاليتهاي كارخانه…………………. 96

عمليات پخت…………………………….. 97

دستور پخت و سفيدگري با آب اكسيژنه قليايي در ژيگر 97

دستور پخت و سفيدگري با آب اكسيژنه قليايي در وينچ 97

دستور سفيدگري در سيتم Pad Batch…………….. 98

مرسريزاسيون……………………………. 98

آهارگيري………………………………. 98

آهارگيري با آنزيم………………………. 99

نرم كننده‌ها……………………………. 100

رنگرزي پارچه پنبه‌اي با رنگزاي مستقيم……… 104

چاپ براي بررسي رنگهاي خريداري شده………… 108

چاپ پارچه‌هاي سلولزي با رنگينه خمي………… 108

چاپ كريشه……………………………… 110

چاپ رزرو راكتيو با اسيد تارتاريك…………. 113

نسخه چاپ رنگ سفيد بر روي پارچه مشكي………. 112

چاپ نفتلي……………………………… 113

چاپ گوگردي…………………………….. 114

چاپ كاتيونيك…………………………… 115

برداشت رنگ ديسپرس………………………. 117

آزمايش مقاومت پيگمنت نسبت رنگاليت………… 117

چاپ مقاومت پيگمنت به كمك اسيد تارتاريك و Coat راكتيو 118

چاپ مقاوم راكتيو توسط سولفيت سديم………… 119

خمير چاپ راكتيو………………………… 119